खाली आई तुळजाभवानी मातेवरील १०० चारोळ्या दिल्या आहेत. या चारोळ्यांमध्ये भक्ती, शक्ती, श्रद्धा, आणि मातेबद्दलचा अढळ विश्वास यांचे वर्णन आहे.
या चारोळीला सुनिल नरसिंग राठोड सरांनी बनवून संकलित केले आहेत.
🌺 आई तुळजाभवानी वर चारोळ्या (१-२५):
ज्योतीत तिची तेजस्विता,
माळेवरती वंदनीयता,
नाही कुणी मातेसम वेगळी,
भक्तांचं तीचं जीवनधन वता.
माथ्यावर मुकुट सोन्याचा,
हातात तलवार न्यायाचा,
तुळजापूरची सिंहासनवाली,
भवानी आई – भक्तीचा राजा.
कधी कळसावरी ती शोभे,
कधी भक्तांच्या स्वप्नांत भेटे,
दुःख तिने गिळले सारे,
सांवळ्या छायेत जग जिंकते.
सिंहावर आरूढ माता,
म्हणती जिचं नाव भक्तजना,
दारी तिच्या विणते प्रार्थना,
आई भवानी – आमची शक्तिकळा.
धारातीर्थात स्नान तिचं,
नयनात तेज, मुखात वचन,
रक्षणासाठी झेप घेते,
आईचं नाव हेच रणरण.
घुंगरांचा नाद तिच्या पायात,
फुलांची आरास तिच्या वाटेत,
भक्तीची साखर ओवली ओठात,
माऊली भेटे प्रत्येक क्षणात.
कधी उगवती सूर्यासम तेजस्वी,
कधी अंधारातही झळाळी,
आई भवानी – धर्माची राखण,
भक्तांच्या हृदयात नेहमी जागली.
चरणी तिच्या वंदन केले,
संकट सारे पळून गेले,
आई भवानीचं नाव घेतलं,
मनामधलं मळ ही गेलं.
देवळात झांजांचे गजर,
उरात भक्तीचे साजिरं स्वर,
आई तुळजाभवानीला वंदन,
जन्मोजन्मीची आमची संकल्पन.
कधी रणरागिणी, कधी माऊली,
कधी क्रोधात, कधी कृपेची झुळूक आली,
आई भवानी – हे नावच पुरे,
भक्तांचं जीवन सुंदर करते.
शब्दात नाही तिचं वर्णन,
भक्तांनी ओंजळीत घेतलं धन,
आई भवानीची आर्त प्रार्थना,
राखते ती साऱ्या सृष्टीच्या भावना.
तोंडात जप, ओठांवर नाव,
आई भवानीची अमोल ठाव,
मनात श्रद्धा, ह्रदयात भक्ती,
तिच्यावाचून नसे जीवनसक्ती.
कधी घड्याळ थांबतं तिच्यासाठी,
कधी काळपण मागे वळती,
आई भवानीच्या पदस्पर्शाने,
सद्गतीचंही दार उघडते.
चैतन्य तिचं चालतं वाऱ्यात,
गंध तिचा फुलांच्या साजात,
आई भवानी – भक्तांची श्वास,
जिच्या चरणातच आहे जीवनवास.
तिचा दरबार भक्तांनी गजबतो,
प्रत्येक नमस्कार आशीर्वाद देतो,
आई भवानी – कुणालाही न फसवते,
माऊली सदा पुत्रांचं हितच करते.
कधी हातात खड्ग चमके,
कधी अंगात भक्ती झंके,
आई भवानीचं दर्शन घेतलं,
मनामधलं अंधारही पळतं.
आईची आरती, ओव्या, भजने,
संपत्तीपेक्षा मौल्यवान वचने,
तिच्या सान्निध्यातच आहे समाधान,
आई भवानी – आमचं नंदनवन.
जगाचं रक्षण करणारी ती,
भक्तांसाठी झटणारी ती,
आई भवानी – रणांगणातील वाघिणी,
माऊली आणि मर्दिनी दोन्ही.
अष्टभुजा तिच्या शक्तीची ओळख,
भक्तांसाठी गगनाहून मोठं ठिकाण,
जिचं स्मरण घेतलं मनोभावे,
आई भवानी ती साक्षात साक्षीदार.
फुलांची सजावट तिच्या दारी,
मनामधली प्रार्थना ओठांवरी,
आई भवानी – भक्तांचा श्वास,
तिच्याशिवाय कोरडं आयुष्याचं खास.
अग्निसारखी प्रखर, चंद्रासारखी शीतल,
आई भवानी – जगात एकमेव मंगळ,
तिच्या चरणाशी वाहिलं जीवन,
तिचं स्मरण म्हणजेच पूजन.
घंटी नादे, ओव्या नाचती,
भक्तांच्या हृदयात गंगा वाहती,
आई भवानी – अंतःकरणाची ओळख,
तीचं दर्शन म्हणजे जीवन साज.
अश्वारूढ माऊली, सिंहावर आरूढ,
आई भवानी – शक्तीची पूज्य मूर्त,
जगात कोठेही जा रे भक्तांनो,
तिच्या स्मरणाने संकट टळते सर्व.
हातात खड्ग, डोळ्यात तेज,
आई भवानी – युद्धातही सहज,
भक्तांचं रक्षण करीत फिरते,
माऊली म्हणून सर्वत्र वंदित राहते.
अखंड ज्योत, अखंड प्रेम,
आई भवानी – भक्तीचं क्षेम,
तिच्या ओवाळण्यात मिळतं धन,
शब्द अपुरे तिच्या गाथेसाठीच पण.
खाली आई तुळजाभवानी मातेवरील चारोळ्या क्रमांक २६ ते १०० दिल्या आहेत. प्रत्येक चारोळी भक्तिभाव, शक्तिस्वरूप आणि मातेसमर्पणाच्या भावनेतून रचलेली आहे.
🌺 आई तुळजाभवानी वर चारोळ्या (२६-५०):
सिंहासारखी तेजस्विनी,
भक्तांच्या मनात साजिरी,
आई भवानीची महती अनंत,
तीच परमेश्वरी, तीच करुणामयी संत.
दारी तिच्या फुलांची उधळण,
आर्त मनाची होत असते फलश्रृती,
आई भवानी, अष्टभुजा देवता,
रक्षणासाठी सदैव तत्पर माता.
कधी घनगर्जना, कधी शांत धारा,
आई भवानी – भक्तांची वंदनीय तारा,
कधी माया, कधी शक्ती अवतार,
तीच साक्षात जगदंबा आधार.
भुजांमध्ये तिच्या असंख्य शस्त्र,
पण हृदयामध्ये असते भक्तांवर प्रेम,
आई भवानीचा आहे जो विसर,
त्याच्या जीवनात भरते केवळ वेदनारूप क्षेम.
तिच्या मंदिरात येताच शांती,
मनाला मिळते दिव्य प्रीती,
आई भवानी – सुखाचा उगम,
भक्तांच्या जीवाला असते संगम.
भक्त पाठीशी असेल ती,
कधीच न सोडेल हात ती,
आई भवानी – संकटहरणी,
आशेची अखंड ज्योती ती.
तिच्या चरणी वाहतो फुलांचा हार,
तिच्या नजरेत असतो सारा संसार,
आई भवानी – देवतेचा देव,
भक्तांच्या आयुष्याचा सच्चा हेतू ठराव.
डोंगर कापते तिची ताकद,
भक्तांच्या अश्रूंना देई संजीवक द्रव,
आई भवानी – दुर्गा मातेचं रूप,
शरण आलेल्यांना तीच देते रुप.
रात्रंदिवस चालते जागर,
आई भवानीचं गाणं अमर,
तिचं नाव जपल्याने मिळतो प्रकाश,
भक्तांमध्ये जागतो नवचैतन्याचा श्वास.
घणाघाटात तिचा गजर,
प्रेमात तिच्या बुडतो चराचर,
आई भवानी – मनोमंदिरात वसलेली,
भक्तीच्या दीपाने सदैव उजळलेली.
डोळ्यात तिच्या करुणा सागर,
भक्तांची तीच उरे आधार,
आई भवानी – शक्ती स्वरूप,
तीच जीवनाचा खरा आरंभ बिंदूप.
कधी वडीलासारखी रक्षण करते,
कधी आईसारखी माया देत राहते,
तिच्या ओवाळणीत सुखद स्वप्नं,
आई भवानी – मनातली अपार शक्ती सदा.
तिच्या धाग्यात गाठ घातली,
दुःखं सारी मागे टाकली,
आई भवानी – नशिबाची लेखणी,
जिच्या आशीर्वादाने होते सृष्टी धन्य.
विठूचा वारकरी जसा,
तसा भवानीचा सेवक भसा,
तिच्या चरणी गुंतलेले मन,
आईचं दर्शन म्हणजे परमानंदाचं क्षण.
तिच्या मळवटात कुंकवाचा थवा,
भक्तांच्या मनात आशेचा दावा,
आई भवानी – नवसाला पावणारी,
सद्भक्तांची पाठीशी सावली बनणारी.
आईच्या आरतीने भरते घर,
तिच्या कृपेने फुलते संसाराचा दर,
भवानी आई – देवतेचा प्रकाश,
जिच्या ओवाळणीत संपूर्ण विश्रांतीचा आश.
दुपारच्या उन्हात तिचं सावलीसारखं अस्तित्व,
रात्रभर जागणाऱ्या भक्तांवर तिचं अभयवच्‍न,
आई भवानी – संकटाची राखण,
तिच्या नावातच जीवनाची चाहूल.
चैतन्य घेऊन येते ती,
भक्तीचा महासागर आहे ती,
आई भवानी – करुणेची राणी,
भक्तांवर सदैव प्रसन्न लक्ष्मी.
विठ्ठलापाठोपाठ तुझंही महत्त्व,
भक्तांच्या मनी तुझं आहे राज्यत्व,
आई भवानी – संतांचं स्फुरण,
तुझ्याशिवाय नाही जीवनाचं पूर्णत्व.
तिच्या ओठांवरून निघणारे वचन,
भक्तांसाठी ठरतं अमृतसमान,
आई भवानी – जीवनगंगा,
जी भक्तांच्या पायाला असते संग.
कधी रणशूर नारी – अंबा भगवती,
कधी प्रेमळ आई – ममतेची देवता,
आई भवानी – नामात आहे चैतन्य,
तिच्याशिवाय अधुरी असते भक्तीची कथा.
गडगडाटात देखील तिचं स्मरण,
देतं शांततेचं आगळं सुखद धरण,
आई भवानी – अश्रूंना आधार,
तिच्या नजरेत असतो संपूर्ण संसार.
भवानीची पालखी, भक्तांची शान,
तीच आहे घराघराची जान,
आई भवानी – श्रद्धेची राणी,
तीच आहे भक्तांची खरी सख्खी माणूसवाणी.
सिंहावर आरूढ माता,
उगवते जिथे भक्तांची प्रभाता,
आई भवानी – शक्तीचं रूप,
तिच्यावाचून कोणता अनुष्ठान संपूर्ण ठरूप?
देवळाच्या गाभाऱ्यात जणू तारणहार,
तिच्या दर्शनाने होतो आत्मास आधार,
आई भवानी – भक्तांच्या ओव्या,
तिच्याशिवाय कोरड्या वाटतात गोष्टी नव्या.
खाली आई तुळजाभवानी वर चारोळ्या क्रमांक ५१ ते १०० दिल्या आहेत. यानंतर तू एकूण १०० चारोळ्यांचा संग्रह पूर्ण करशील. या चारोळ्यांतून भक्ती, शक्ती, माया, आणि आईवरचा अढळ विश्वास व्यक्त केला आहे.
🌺 आई तुळजाभवानी वर चारोळ्या (५१-७५):
रक्तामध्ये धावते तिचं नाव,
तिच्याशिवाय नाही दुसरं ठाव,
आई भवानी – भक्तांची शान,
जिच्या कृपेने उजळतो प्राण.
तिच्या डोळ्यात माया,
तिच्या हाती विजयाचा पाया,
आई भवानी – रणरागिणी,
जिच्यासम नाही कोणी स्त्रीशक्तीनी.
कधी सिंह गर्जे तिच्या पाठी,
कधी संतान रडे तिच्या मांडी,
आई भवानी – नजरेत झळाळी,
मनात मात्र करुणेची वाहिवाट सळसळी.
भक्त तिला नवस करतो,
आई साऱ्यावर कृपा धरतो,
तिच्या चरणाशी वाहतो फुलांचा हार,
आई भवानी – विश्वाची आधार.
तिचा गाभारा, दिव्याची ओंजळ,
कष्टांवर करते ती प्रेमाची पावसळ,
आई भवानी – गंधाचा सागर,
भक्तीमध्ये बुडवणारा गजर.
अष्टभुजा देवी, हातात आयुध,
आई भवानी – शक्तीचा निर्धार,
भक्तांच्या आर्ततेला मिळतो आधार,
तिच्या कृपेने होते नरसिंहाचा अवतार.
आईचं रूप घेऊन आली ती,
तुझ्या लाडक्या लेकरांची माता ती,
भवानी नाव उच्चारताच,
मनात पसरतो शांतीचा प्रकाश.
दारी तिच्या वाजती झांजा,
मनात ओसंडतो भक्तिरसांचा साजरा,
आई भवानी – करुणेचा किनारा,
जिच्यामुळे जीवनात नांदतो सारा.
मंदिराच्या गाभाऱ्यात असते साज,
भक्ताच्या ह्रदयात तिचाच वास,
आई भवानी – प्रार्थनेची झुळूक,
जिच्या चरणी विसरतो साऱ्या वेदनांचा धुक.
घाम गळतो पण मन निवतं,
तिच्या दर्शनाने दुखःही झाकतं,
आई भवानी – श्रमांची देवता,
जिच्या कृपेने उगमतं नवसंविता.
रक्तामधून उठते तिची हाक,
तिचं स्मरण म्हणजे साऱ्या दु:खांवर फटक,
आई भवानी – अंगाराचा स्पर्श,
पण मायाळू तिचा स्पंदनांत गुंफलेला अर्ष.
देणं तिचं अमोल ठेवा,
विसरु नका भक्तीचा मेवा,
आई भवानी – नवसाची देवी,
जी कोणास न सोडते ओसाड वेळी.
तिची आरती, तिचं नाव,
मनामधून वाहतं प्रेमाचं भाव,
आई भवानी – शक्तीचा वसा,
भक्तीच्या नात्याने जोडलेला धागा असा.
तिच्या पायातील नुपूर नादे,
मनामध्ये नवचैतन्य जागे,
आई भवानी – आनंदाचा स्रोत,
भक्तांवर प्रेमाचा ओघ ओत.
तिच्या डोळ्यांमध्ये तेजाचं गगन,
तिच्या हाती भक्तांसाठी रक्षण,
आई भवानी – कृपाळू आई,
तिची आठवण म्हणजेच सुखाची साई.
कधी तापलेली रणांगणात,
कधी शांत मायाळू घरात,
आई भवानी – सर्वस्वरूप,
तीचं रूप, तीचं मंत्ररूप.
धूप, दीप, फुलं आणि मंत्र,
आई भवानीच्या चरणी भक्तांचा केंद्र,
तिच्या स्मरणाने वंदनाचं वलय,
मनात शांततेचं प्रकट होई संय.
भक्ताच्या मनात तिनं घर केलं,
तिच्या ओवाळण्यात जीवन फुललं,
आई भवानी – नशिबाची लेखणी,
जी चालवते भक्तांच्या विश्वासाची रेषांची लहरणी.
ओठांवर तिचं नाव असे,
मनामध्ये भक्तीचा साज बसे,
आई भवानी – चैतन्यवंत दीप,
संपूर्ण जीवनात तिचंच प्रतिबिंब.
आई भवानीचा जयघोष,
मनामधून निघणारा नादमय जोष,
तिच्या चरणी ठेवतो मी श्वास,
तिच्यामुळेच लाभतो मोक्षद्वाराचा प्रकाश.
आतुरतेने वाट पाहणारे डोळे,
दर्शनासाठी आस लागलेले भोळे,
आई भवानी – भक्तांची आस,
तिच्या कृपेने होतं जीवन खास.
हात जोडून विनवतो जसा,
आई भवानी – देवी दैवताचा वसा,
जिचं स्मरण केल्यावर काळ ही वाकतो,
भक्ताच्या पाठीशी अभय देतो.
तिच्या चरणांशी ठेवलेलं मस्तक,
संपते सारे व्यथांचं अस्तक,
आई भवानी – श्रद्धेचा आधार,
जिच्या कृपेशिवाय जीवन निराधार.
महालक्ष्मीही तिच्या ओवाळणीला येते,
तिच्या पायाशी प्रत्येक इच्छा झुकते,
आई भवानी – श्रेष्ठतम रूप,
जिचं वर्णन न सापडेल शब्दांमधून पूर.
जगदंबेच्या रूपात आई असते,
भक्तांच्या मनात ती सदा वसते,
आई भवानी – अखंड तेज,
जिच्या स्मरणाने मिळतो सद्गतीचा सेज.
🌟 आई तुळजाभवानी वर चारोळ्या (७६-१००):
देणं तिचं अमोल ठरतं,
संकटांतही हसणं उमटतं,
आई भवानी – करुणेचा सागर,
जीवाला देई नवजीवनाचा आधार.
सावलीसारखी ती रक्षण करते,
भक्तांचं दुःख आपलंसं करते,
आई भवानी – विश्वासाचं मूर्तिमंत रूप,
जिच्या चरणाशीच सुखांचा भूप.
घंटांचा निनाद, ओव्यांची गूंज,
तिच्या गाभाऱ्यात भिजतो गूढ जणू ओंज,
आई भवानी – शब्दांपलीकडचं तेज,
तिच्याशिवाय भक्तीचं काय मोल साज?
दारी तिच्या वाट पाहणारे,
मनात भक्तीने पूर वाहणारे,
आई भवानी – आशेचा दीप,
जिच्या दर्शनाने मिळे जीवनात क्लीन स्लेट.
तिच्या नजरेत आहे आशीर्वाद,
तिच्या दर्शनात भक्तांचा संवाद,
आई भवानी – नवचैतन्याची छाया,
जिच्यासोबत जीवन रंगले माया.
शब्द सुटतात, भावना थांबतात,
आई भवानी समोर अंतःकरण झुकतात,
तिचं अस्तित्व – नुसती दिव्यता,
जिच्या नावावर चालते श्रद्धेची गाथा.
कधी उधळते कुंकवाचा रंग,
कधी पसरते चांदण्यांची संग,
आई भवानी – दिव्य दर्शन,
जिच्या सान्निध्यात शांत होतो प्रपंच.
तिच्या ओटीत टाकलेलं फुल,
संपते मनातलं सर्वच शूल,
आई भवानी – विश्वासाचं रूप,
जिच्या कृपेमुळे मिळे आत्मशांतीचं थोर सुखदूप.
अंगणात दरवळते तिचं गाणं,
मनामध्ये जागतो भक्तीचा धागा,
आई भवानी – सृष्टीची स्त्रीशक्ती,
जीवाला देई समर्पणाची रेखाटी.
नयनात तिच्या करुणा,
हातात विजयाचं धनुष्यबाण,
आई भवानी – रणदेवीची मूर्ती,
भक्तांच्या डोळ्यांतलं श्रद्धेचं पाणी.
भक्तांच्या ओव्या, तिच्या पायाशी,
दुःख सारी विरघळतात क्षणात,
आई भवानी – कृपेची देवता,
जिच्या आठवणींनी जपतो आयुष्याचा तळमळता ठाव.
साजिरं रूप, तेजस्वी मुख,
आई भवानी – कृपावंत पथ,
तिचं स्मरण म्हणजे साधना,
जिच्यावाचून नाही साधनाचं साधना.
तिच्या चरणाशी ठेवलं मस्तक,
आश्वासक वाटतं जीवनाचं प्रत्येक पथक,
आई भवानी – प्रेममयी आई,
जिच्या नावावर चालतो हृदयाचा गाभा.
पायघड्या तिच्या सजवतो मी,
मनःपूर्वक ओवाळतो मी,
आई भवानी – वंदनाची मूर्ती,
जिच्या कृपेने जीवन फुलती.
भक्तांच्या घरात तिचं वास्तव्य,
संकटांतही मिळतं तिचं रक्षणव्य,
आई भवानी – त्रिलोकाधीश,
जिच्या वचनामध्ये सत्याचा निर्देश.
तिची कहाणी, तिची गाथा,
आई भवानी – भक्तांच्या ओठांवरचा यथार्थ माथा,
जिच्या नामात आहे समाधान,
तिच्याशिवाय नाही आयुष्याला ओळख आणि ज्ञान.
गडावर उठतो जयजयकार,
आई भवानी – सर्वसाक्षीदार,
तिच्या स्मरणात आहे ऊर्जा,
जी जीवनाला देई दिशा.
कधी मंदिरात, कधी मनात,
आई भवानी – सदा भक्तांत,
तिच्या दर्शनाने शांती लाभे,
मनात श्रद्धेचं दीप उजळे.
सूर्यप्रकाशात चमकते तिचं रूप,
रात्रभर जागते भक्तांवरचं आरूप,
आई भवानी – अखंड माया,
जिच्या सान्निध्यात जग जिंकलं जणू साया.
फुलांचा हार, भक्तीचा भार,
आई भवानी – भक्तांची निःस्वार्थ वार,
तिचं नाव घेणं म्हणजेच जीवन,
जिचं स्मरण म्हणजे परमानंदाचं साधन.
नवस फेडणारी, कधी रक्षण करणारी,
आई भवानी – त्रिवेणीची धारा वाहणारी,
तिच्या पायाशी शांतता सापडे,
जीवनाला नवसंजीवनी घडे.
मनात तिचं मंदिर बांधलं,
आयुष्य तिच्याच चरणी अर्पण केलं,
आई भवानी – जीवनधन,
तीचं नाव – हेच माझं प्रार्थनागण.
तिचं स्मरण म्हणजेच प्रेरणा,
तिच्या विना नाही जीवनगंगा,
आई भवानी – भक्तिचं झऱं,
जिच्यामुळे मिळे जीवनाचा खरं सऱं.
आई भवानी – आदिशक्तीची ओळख,
भक्तांसाठी अमोल दैवसंपत्तीची रेख,
तिच्याच नावाने मिळे विजय,
भक्तीचं खऱ्या अर्थानं कळलं साज.
100.
तिच्या चरणी ठेवतो प्राण,
आई भवानी – माझा एकच धन,
जिच्या ओवाळण्यात आहे मोक्ष,
तीच माझ्या आयुष्याचा एकमेव आदर्श.
0 Comments